Vijftien Doden bij Bombardement Gaza – The Movie. Of: Inflation: The Revenge of Russian Gas. Of: Vaccinatieronde 6. Dit zijn slechts enkele van de filmtitels waar we naar kunnen uitkijken, nu Sony en de Britse krant The Guardian een deal hebben gesloten. Althans, dat is het eerste waar ik aan dacht. De film- en televisieafdeling van Sony heeft namelijk alle rechten op het verfilmen van journalistiek van The Guardian gekocht. Niet alleen van toekomstige verhalen, maar ook van het archief dat tweehonderd jaar terug gaat. En nee, dat leidt niet alleen tot films over graanprijzen, parlementair gesteggel en malafide hondenfokkers – al kan je met Brad Pitt van alles een kaskraker maken.
The Guardian ís namelijk al een speler in de internationale filmindustrie. In 2021 won de krant de Oscar voor Beste Korte Documentaire, voor Colette. Over de 90-jarige Colette Marin-Catherine, een van de laatste overlevenden van het Franse verzet. Daarvoor maakte de krant Black Sheep, over een zwarte jongen die een bende racisten te lijf gaat; ook genomineerd voor de Oscar voor Beste Korte Documentaire. En daarvoor kwam Oliver Stones Snowden, over Edward Snowden, gebaseerd op de journalistiek van The Guardian. Het was het beste werk van Oliver Stone sinds de jaren negentig: vier sterren – aldus The Guardian. Niks mis mee: drie belangrijke verhalen die, dankzij de filmindustrie, een groter publiek hebben bereikt.
Maar wat mij betreft is er een enorm verschil tussen het zélf produceren van een film als verlengstuk van je journalistiek, en het verpatsen van al je filmrechten. Bij de eerste behoud je controle. Bij de tweede teken je het boek van de duivel: oneindig onderhandelen over de interpretatie van journalistiek met één winstgericht bedrijf. Geen verrassing dus dat journalisten bezorgd reageren: hoe garandeer je een feitelijke verfilming van je werk? Stel: je schrijft een profiel van Poetin en een jaar later prijkt je naam op een sitcom waar Poetin een wasbordje heeft en een chimpansee als beste vriend?
The Guardian is niet het enige medium dat zo’n deal sloot. Het lijkt een kleine trend te zijn in de mediawereld. Entertainment-vakblad Variety ging in zee met Disney. Podcastproducent Tortoise met Sky Studio’s. Het is een bizar fenomeen: zijn filmproducenten zó wanhopig door het instorten van de superhelden-franchises dat ze investeren in een ‘journalistiek, filmisch universum’?
Voor de kranten is het een financiële meesterzet. Het kost heel veel moeite en aandacht om de rechten van één verhaal aan een gewillige studio te slijten. Nu slaan ze in één klap munt uit hun hele archief. Met zo min mogelijk moeite. Waarschijnlijk denken ze ook dat hun journalistieke naam er niet onder zal lijden. Klopt de adaptatie niet? Dan kunnen ze altijd nóg een artikel schrijven: ‘Alles wat er niet klopt aan de verfilming van…’ Voor de filmganger ligt er wel een uitdaging. Met de komende verfilmingen van ‘echter verhalen’ moet men nóg beduchter zijn op sensationalisering van de waarheid, in de bioscoop.
Maar goed. Als we dan toch die richting inslaan: mag NRC ook zo’n deal? Ik speel mezelf wel, in de film over de heroïsche journalist die dapper de marteling van tien Fast and Furious-films onderging voor De Waarheid. Of anders mag Brad Pitt me spelen.
Leeslijst
